
Cursus Bosherstel en -ecologie
Er is veel te doen in de media over bossterfte, bosbranden, houtkap en de gevolgen van klimaatverandering voor bos en bosbiodiversiteit. Bossen zijn belangrijk voor recreatie, biodiversiteit, houtproductie en klimaat. Er zijn veel nieuwe inzichten in bos- en bodemherstel en de ecologie van bossen. Deze cursus biedt handvatten voor herstel.
Problemen van het Nederlandse bos
Veel Nederlandse bossen hebben te maken met plagen en ziektes waardoor eiken, fijnsparren of essen massaal kunnen afsterven. Vrijwel alle bossen op de zandgronden kampen met ernstige bodemverzuring door stikstofdepositie, verdroging en de eenvormige samenstelling van het bos. Hierdoor staat niet alleen de bosbiodiversiteit van onze natuurbossen sterk onder druk, ook de houtproductie van productiebossen loopt tegen grote problemen aan.
Bos- en bodemherstel pure noodzaak
Met bos- en bodemherstel kunnen de bossen weer gezond worden en de gevolgen van klimaatverandering doorstaan. Gerevitaliseerde bossen kunnen veel meer water vasthouden en piekbuien dempen. In droge periodes zijn ze in staat door te groeien en te overleven omdat de bodem water kan blijven leveren. De bomen in gerevitaliseerd bos groeien veel sneller en slaan daardoor ook veel meer CO2 op, waarmee de effecten van klimaatverandering gemitigeerd worden. Voor natuurbossen betekent dit sneller herstel van biodiversiteit. Voor bossen met houtteelt wordt de houtproductie niet alleen verbeterd, maar wordt ook voor de toekomst veiliggesteld.
Bos en biodiversiteit
Goed ontwikkelde natuurlijke bossen hebben de hoogste biodiversiteit van alle ecosystemen. Dat geldt niet alleen voor tropische regenwouden of nevelwouden, ook in oorspronkelijke bossen van de gematigde zones is de soortenrijkdom enorm. Het gaat daarbij vooral om soorten van oude en aftakelende bomen en dood hout zoals insecten, mossen, korstmossen en schimmels.
De biodiversiteit in de Nederlandse bossen blijft sterk achter bij wat in potentie mogelijk is. Ter illustratie, meer dan 900 karakteristieke bossoorten staan op de Rode lijst in Nederland!
Veel nieuwe kennis en inzichten
De laatste decennia is veel nieuwe kennis ontwikkeld over de ecologie van bossen, over de effecten van stikstofdepositie op de bodem- en het boskwaliteit en de betekenis van oud loofhout en boomsamenstelling voor de bosbiodiversiteit. Er is ook veel inzicht gekregen over waar welke stappen gezet moeten worden in het Nederlandse bos om het weer gezond en rijk te maken. Deze cursus zorgt dat u in 2 dagen helemaal bij bent en aan de slag kan gaan met bosherstel.
Na deze cursus bosherstel en -ecologie heeft u
Deze cursus bestaat uit
- Presentaties over de ecologie van bossen, bodemverzuring en bodem- en bosherstel
- Kennis over de relatie van abiotische factoren en de kwaliteit van een bos
- Veel praktijkvoorbeelden van herstelstrategieën
- Deze cursus van twee dagen bestaat uit presentaties in de ochtend en veldexcursies in de middag ter illustratie van de toestand en de herstelmogelijkheden van bossen
Benodigde basiskennis
Enige kennis over bos en ecologie is gewenst.
Cursusdata en locatie
- Vught, 2 en 9 oktober 2025
Deze cursus is ook in-company mogelijk (hele jaar door).

Review
Rapportcijfer gemiddeld; 7,8
Percentage deelnemers die de cursus aanbeveelt; 100%
‘Goed! Wiel heeft super veel kennis die hij graag wilt delen.’ – nov 2022
‘Het was een leerzame cursus. Ik heb veel nieuwe inzichten gekregen op het gebied van bosherstel. Bedankt!’ – nov 2022
‘Het kennisniveau van Wiel is enorm. Er was geen vraag waar hij geen antwoord op wist.’ – nov 2022
Geschikte combinaties
Deze cursus past goed bij alle andere cursussen die op natuurbeheer gericht zijn, zie ook de pagina met opleidingen.