Masterclass
Natuurgericht Maaibeheer
Maak de juiste keuzes in beheerplan of bestek
door meer te leren over flora en fauna.

Drie dagen cursus met excursies en opdrachten voor de toepassing in eigen werk.
Voor vakmensen zonder ecologische achtergrond.

Wat valt er te verwachten in deze Masterclass Natuurgericht maaibeheer?
- Vermijdt valkuilen in maaibeheer.
- Leer de juiste keuzes maken en die uitleggen.
- Bestaande kennis en ervaring in maaibeheer verdiepen met meer ecologische kennis.
- Meer kennis over flora en fauna.
- Inzicht in hoe en waarom van maaifrequentie en seizoen.
- Inzicht in het effect van maaien op flora én fauna, waaronder insecten.
- Kennismaking met het herkennen van verschillende vegetaties.
- Tips over de combinatie beleid, ontwerp en beheer.
- Natuurlijk wordt communicatie en participatie niet vergeten.
- Ook iets over begrazingsbeheer om een goede keuze te kunnen maken.
- Inspirerende voorbeelden; zowel valkuilen, als tips over hoe het wél moet.
- Excursies in verschillende gebieden.
- Interactie met een vaste groep van 10-12 deelnemers.
- Veel op de eigen praktijk gerichte opdrachten.
Wat zijn de juiste keuzen in maaibeheer?
Is een natuurgericht maaibeheer ingewikkeld? Of duur? Worstelt u met te maken keuzen, budgetten of bewoners?
Maaibeheer dat goed bedoeld is, maar niet effectief? Dat wilt u toch voorkomen. In deze Masterclass leert u meer over de ecologische consequenties van gemaakte keuzen.
Er wordt ingegaan op verschillende beheerdoelen, de uitgangssituatie en het erbij behorende beheer. Herkent u het juiste beheer bij de huidige situatie? Weet u wat er zal veranderen, hoe snel dat gaat en hoe u dan bij moet sturen? Weet u hoe u gefaseerd maaien in de praktijk kan brengen of breekt u uw hoofd over sinusmaaien? Deze masterclass geeft oplossingen en veel praktische handvatten.
Ook bij problemen met bewoners die alleen gazons willen of juist helemaal niet gemaaid willen hebben, krijgt u meer handvatten om deze goed te woord te staan. Communicatie is een belangrijk aspect wat steeds terug komt.
In deze masterclass wordt zowel de diepte als de praktijk in gedoken. De docenten bieden zowel kennis en informatie als heel veel praktische tips en ideeën. Hoe kunnen tips worden toegepast binnen de eigen beheerorganisatie of juist in bestekken gegoten worden? Veel interactie dus en maatwerk.
Deze masterclass is voor u
- Als u beslissingen neemt over uit te voeren maaibeheer en daar twijfels over heeft.
- Als u groenbeheerder, natuurbeheerder, rentmeester, gebiedscoördinator, toezichthouder bent of op één of andere manier met maaibeheer bezig en u snapt dat natuur en biodiversiteit wel wat meer aandacht verdienen.
- Wanneer u nu de natuurwaarde en vegetatie niet goed herkent in uw beheergebied en moeite heeft met kansrijke locaties aan te wijzen.
- Als u er in uw reguliere werk niet toe komt om het maaibeheer eens kritisch tegen het licht te houden of de kennis daarvoor niet voldoende heeft.
- Wanneer u naast theorie cursussen behoefte heeft aan praktijk met excursies.
- Wanneer u samen met één of twee andere collega’s wilt komen of juist alleen.
Deze masterclass is niet geschikt
- Wanneer u niet direct met de kennis aan de slag kunt of wilt gaan.
- Als u (nog) geen zeggenschap over het maaibeheer.
- Wanneer u niet voldoende tijd heeft voor implementatie, kom dan liever later terug.
- Als uw hele team deze kennis goed kan gebruiken, neem dan contact op voor in-company maatwerk. Per groep van 10-12 deelnemers worden maximaal 3 deelnemers van dezelfde organisatie toegelaten, om een voldoende gevarieerde groep te hebben.
- U veel meer groenbeheer onder handen heeft op het gebied van bosjes, struweel, wateren, oevers, plantsoenen en overig groen. Dan is de Masterclass Natuurgericht groenbeheer meer geschikt omdat die breder is. Hier wordt maaibeheer ook goed in behandeld.
- Als u zich in uw werkt vooral richt op weidevogels en grootschalige gebieden. Specifiek op weidevogels gericht beheer valt buiten deze cursus. Er wordt gefocust op bermen, parken en (natuur)graslanden met als doelstelling flora en fauna in het algemeen, zoals insecten. Hier zit zeker overlap tussen, maar de specifieke weidevogelaspecten vergen aanvullende kennis en andere voorbeeldgebieden.


Wat, waar en wanneer?
De Masterclass Natuurgericht maaibeheer vindt plaats op 2 verschillende locaties centraal in het land op woensdagen eind mei en juni 2025.
Karin Albers is specialist op dit vlak en de vaste docent gedurende deze masterclass. De tweede dag wordt door Erwin Goutbeek gegeven, een andere ervaren en enthousiaste docent. Meer informatie over de docenten staat verderop.
Deze Masterclass bestaat uit 3 vaste dagen. Er worden korte opdrachten gegeven voor tussen de dagen door (indien gewenst).
Dag 1 op 28 mei 2025 in Utrecht
Zonder maaibeheer kunnen vegetaties snel veranderen. Niettemin groeit de kritiek op maaien, vooral tijdens de bloeiperiode. Voor zowel flora als fauna is voldoende maaien echter nodig, anders volgt verruiging. Het is daarom belangrijk de maaifrequentie, periode en methode aan te passen aan de situatie en de doelstelling. Als de huidige vegetatie nog ver af staat van de doelstelling, is vaak ‘tijdelijk’ een ander beheer nodig. Veelal een intensiever omvormingsbeheer, bijvoorbeeld om te verschralen. Hoe bepaal je dat en waaruit bestaat zo’n beheer dan? Hoe beslis je dat de omvorming het doel bereikt heeft en over kan gaan in ‘regulier’ beheer, ofwel ‘instandhoudingsbeheer’?
Steeds meer wordt gelukkig ook fasering toegepast in het maaibeheer. Niet alles tegelijk, maar gespreid in ruimte en tijd maaien. Wat zijn daar de voordelen van? Zijn er ook nadelen? Welke aanpak is mogelijk? Hoe giet je gefaseerd maaibeheer in een groot bestek? Zijn aannemers er klaar voor? Ook het nieuwe ‘sinusbeheer’ wordt hierin meegenomen. Deze dag biedt;
- Achtergrondkennis over bodem, hydrologie, stikstof, fosfaat en nog veel meer
- De belangrijkste keuzen in maaibeheer, gericht op meer natuur
- Meer kennis over het herkennen van het juiste beheer in het veld, inclusief probleemsituaties
- Meer over fasering en sinusmaaien en hoe dit in plannen en bestekken te integreren
- Tweede helft van de middag een excursie, met meer kennis, maar vooral de praktijk
Dag 2 op 4 juni 2025 in Amersfoort
Een echte praktijkdag, helemaal buiten, met extra kennis over flora én fauna. Deze dag is Erwin Goutbeek docent en hij zorgt voor een meer brede kijk op plantensoorten, (korst)mossen en vooral ook andere insectengroepen. Ook het maaibeheer in relatie tot het landschap als geheel wordt belicht. Deze dag staat centraal;
- Meer kijk op verschillende biotopen en microklimaat die een belangrijke rol spelen bij natuurwaarden
- Beter beeld van de succesfactoren in het maaibeheer die biodiversiteit helpen
- Verdere inzicht in mogelijkheden en praktijkkeuzes
- De hele dag buiten om van de praktijk te leren, zoals met sinusbeheer
Dag 3 op 25 juni 2025 in Utrecht
De aanpak van maaibeheer is veelal maatwerk, afhankelijk van de huidige vegetatie, het eindbeeld, de bodem, vocht, voedselrijkdom en nog veel meer. Deze dag geeft verdieping in de praktische uitvoering binnen de organisatie, beheerplannen en bestekken. Factoren als kosten en communicatie worden verder uitgediept. Daarbij worden veel voorbeelden bekeken en gediscuteerd over de beste aanpak in verschillende situaties.
- Nader ingaan op de combinatie tussen beleid, doelen, plannen, budgetten, uitvoering en bestekken
- Meer over de vertaling naar de eigen beheerpraktijk
- Meer over communicatie met betrokkenen en burgers
Algemeen
U volgt deze masterclass met een vaste groep van 10-12 deelnemers.
Als u een dag niet kunt, wordt voor zelfstudiemateriaal gezorgd zodat u de belangrijkste kennis toch eigen kunt maken.
Ecologische basiskennis is niet nodig voor deze Masterclass, enige ervaring met maaibeheer is wel gewenst.
De waarde van deze Masterclass is €1350,- ex BTW op basis van losse cursussen, maar wordt door combinatie-korting aangeboden voor;
Waarom u deze Masterclass niet mag missen
Geschikte combinaties
Kunt u er niet genoeg van krijgen en zoekt u nog meer verdieping of verbreding? Deze masterclass is goed te combineren met de Masterclass Stadsnatuur. Er is een beperkte overlap, maar die is vooral functioneel. Als u zich naast beheer ook met ontwerp bezig houdt, kunt u ook de Masterclass Meer Natuur in ontwerp volgen. Daarnaast vormen onderstaande cursussen mogelijkheden tot verdieping;

Reviews
Deze masterclass is nieuw, maar gedeeltelijk gebaseerd op enkele cursussen die al veel vaker gegeven zijn (‘Natuurgericht maaibeheer’, ‘Praktijkdag biodiversiteit en maaibeheer’ en ‘Flora en vegetatie’). Daarvan zijn deze reviews;
Rapportcijfer gemiddeld (over >125 deelnemers); 8,6
Percentage deelnemers die de cursus aanbeveelt; 100%
‘Cursus geeft een mooie verdieping op het maaibeheer. Helder en duidelijk gegeven. Ga zo door!’ – 6 februari 2020
‘Interessante inhoud en goed toepasbaar.’ – sept 2020
‘Ecologisch breed georiënteerd, daardoor goed verbanden te leggen, dat is mooi!’ – sept 2020
‘Cursus was super goed voorbereid en fijn de naslag op de USB stick’ – 25 november 2021
‘Heel fijn verhaal, duidelijk. Fijn veel ruimte voor vragen en discussie. Ook fijn die opdrachten tussendoor. – 4 november 2021
‘De cursus is perfect om op een laagdrempelige manier niet-ecologen in staat te stellen met natuurgericht maaien aan de slag te gaan. Complimenten daarvoor! – 21 april 2022
‘Verhelderend en top locatie. Instructeur zeer ervaren’. – juni 2022
‘Veel info, goed onderlegde docente en goede praktijkvoorbeelden’ – 11 oktober 2022