Ecologisch groen moet de norm worden

[ Karin Albers, Naturio ]

Natuur moet meer de ruimte krijgen, ook in de stad. Gelukkig is dat een geluid dat steeds hoorbaarder wordt. De natuurrijke stukken die al bestaan of nu ontwikkeld worden, vormen mooie voorbeelden, maar de natuur is gebaat bij flinke oppervlakten. Daarvoor is visie en lef nodig; ecologisch groen moet de norm worden!

Het groen in steden en dorpen is veelal heel overzichtelijk: gazon met bomen en bij wat meer ruimte waterpartijen. Niet bepaald gevarieerd en spannend, maar wel netjes groen in alle seizoenen. Met het toenemen van het oppervlak bebouwd gebied en het afnemen van de natuurwaarden van het agrarisch gebied, heeft “stadsnatuur” echter een toenemende functie voor de biodiversiteit. De waarde van groen voor mensen en bijvoorbeeld wateropvang wordt steeds meer vanzelfsprekend. Nu nog de waarde voor natuur, die zou ook vanzelfsprekend moeten zijn.

Gazonwoestijnen
Ecologisch gezien is gazon met bomen namelijk geen bos, maar ook geen grasland. Hoewel de merel en her en der het konijn zich er nog wel thuis voelen, is het met de biodiversiteit dan ook zeer mager gesteld in die “gazonwoestijnen”. Nu de achteruitgang van natuurwaarden door de insectenonderzoeken écht aandacht krijgt en de roep om maatregelen ter verbetering luider wordt, pleit ik voor het omvormen van grote oppervlakten gazon met bomen en beschoeide oevers naar gevarieerd en natuurrijk groen.

Even wennen
Gazon met bomen is namelijk de standaard. Veel mensen vinden het mooi, wellicht vooral omdat ze niet anders kennen, maar lang niet iedereen is enthousiast. Ook is het natuurlijk makkelijk te onderhouden, vrijwel zonder kennis van zaken. Maar goedkoop is het niet. Als we nu van “natuurrijk groen” of “ecologisch groen” eens de standaard maken en alleen gazon met bomen toepassen als daar écht een reden voor is? Dan zal het groen er gemiddeld gezien heel anders uitzien. Dat is even wennen natuurlijk, maar biedt ook voor mensen veel meer variatie.

Genieten
Dan krijg je veel meer bloeiende graslandjes, struweel en kleine bosjes (tiny forests). Poelen of waterpartijen met flauwe oevers en veel waterplanten in plaats van vijvers met beschoeide oevers en troebel water. Iedereen kan genieten van de veldbloemen, de koelte van een bospad, de kattenstaarten langs de oever en de libellen bij het water. Kinderen kunnen waterbeestjes zoeken en in bomen klimmen. De wilde bijen zoemen, de vlinders zijn weer terug en de variatie aan vogels valt op. Voor vleermuizen is ook veel meer voedsel te vinden.

Dit kan natuurlijk niet overal; soms is er de ruimte niet, soms betreft het een historisch park. Dat fijn zo laten natuurlijk. Ook willen mensen in een park op het gazon kunnen zitten, kinderen willen spelen. Logisch, je wilt niet overal bloemenweiden en struweel. Maar nu is er bijna overal gazon met bomen. Ik pleit voor massale omvorming en eerst eens toewerken naar maximaal de helft cultuurgroen. Van de andere helft mag dan, behalve de mens, ook de natuur genieten.

Door: Karin Albers, Naturio.

Deze opinie staat in Vakblad Groen #9. Vraag hier een gratis proefexemplaar aan.

Deze opinie is ook geplaatst op de website van De Vitale Groene Stad.