Masterclass
Meer natuur in ontwerp
Leer ecologische kansen grijpen in ontwerpen en projecten.
Vijf dagen cursus (met excursies), een bonusdag,
plus coaching voor de toepassing in eigen werk.
Gericht op vakmensen zonder ecologische achtergrond.
Wat valt er te verwachten;
- Bestaande kennis en ervaring in ontwerpen en projecten verdiepen met een gedegen verhaal op ecologisch gebied.
- Besef van natuurpotenties binnen de ruimtelijke ordening en (groen)ontwerp zodat plannen en ontwerpen naar een hoger niveau getild worden.
- Zicht op (bodem)factoren die natuurkwaliteit bepalen, ook in bebouwd gebied.
- Kennis van belangrijke ecologische processen.
- Inzicht in maatregelen die niet alleen de meest algemene soorten helpen.
- Inspirerende voorbeelden; zowel valkuilen als tips over hoe het wél moet.
- Praktische handvatten om mee aan de slag te gaan.
- Een checklist van kansen en knelpunten bij beleidskeuzes, ontwerp van groen en kleinschalige natuurontwikkeling.
- Excursies in verschillende gebieden.
- Interactie met een vaste groep van 12 deelnemers.
- Veel op de eigen praktijk gerichte opdrachten en coaching.
Hoe realiseer je meer natuur in ontwerpen en projecten?
Een kwaliteitsslag geven aan plannen en ontwerpen binnen de thema’s klimaatadaptatie, leefbaarheid en duurzaamheid is een zeer actuele uitdaging. Kiezen voor een natuurrijke aanpak met een hoge biodiversiteit biedt daarbij een grote meerwaarde.
Steeds meer dringt het besef door dat groen niet altijd natuurrijk is. Er zijn grote verschillen in natuurwaarden en biodiversiteit tussen het ene groene gebied en het andere. Deze cursus biedt ecologische (basis)kennis en belangrijke aanknopingspunten om te kijken waar mogelijkheden liggen voor het ontwikkelen van échte natuurwaarden in en rond bebouwd gebied. Na deze cursus heeft u een beeld van de kansen en knelpunten bij het realiseren van natuurrijk groen. Ook de architectonische kwaliteit speelt hierbij een belangrijke rol en komt aan bod. Zorg voor meer kleur in het groene palet en versterk daarmee ook voor mensen uw plannen en ontwerpen!
Leer in deze cursus kansen herkennen in bodems, abiotiek en ecologische randvoorwaarden die de natuurwaarden sturen. Leer op basis van ecologische kennis de kansen van een specifieke plek te benutten en help onder andere de wilde bijen.
Deze masterclass biedt zowel diepgang in de achterliggende kennis, als heel veel praktijkvoorbeelden. De docent geeft kennis en informatie, maar ook praktische tips en ideeën. Daarnaast is sprake van gerichte coaching om tot het beste eindresultaat te komen. Veel interactie dus én maatwerk.
Deze masterclass is voor u
- Als u direct betrokken bent bij ontwerp, aanleg of beleid, waarbij groen een rol speelt.
- Als u landschapsarchitect, ontwerper, stedenbouwkundige, beleidsmedewerker of projectleider bent of betrokken bent bij ontwikkeling van gebieden en u ziet dat natuur en biodiversiteit wel wat meer aandacht verdienen.
- Als u er in uw reguliere werk niet toe komt meer kennis op te doen over ecologie.
- Wanneer u naast theorie cursussen behoefte heeft aan praktijkkennis en coaching.
- Wanneer u alleen of samen met een andere collega wilt komen.
Deze masterclass is niet geschikt
- Wanneer u niet direct met de kennis aan de slag kunt of wilt gaan.
- Als u (nog) niet betrokken bent bij ontwerpen, plannen, projecten of beleid.
- Deze cursus gaat niet in op de ‘donkergroene’ natuurgebieden en (grootschalige) maatregelen in het (agrarische) buitengebied. Deze cursus heeft de nadruk liggen op natuur realiseren in bebouwde omgeving, in stad en dorp dus. De functie-combinaties die daar spelen zijn wel goed te vertalen naar multifunctionele gebieden in het buitengebied, zoals golfbanen, recreatieparken, zonneparken of kleinschalige natuur in agrarisch gebied.
- Als uw hele team deze kennis goed kan gebruiken, neem dan contact op voor in-company maatwerk. Per groep van 12 deelnemers worden maximaal 2 deelnemers van dezelfde organisatie toegelaten, om een voldoende gevarieerde groep te hebben.
Wanneer, waar en wat?
De startdatum van 2025 is geweest en de nieuwe data voor 2026 worden in september 2025 bekend gemaakt.
De cursusdagen zijn op 4 verschillende locaties zo centraal mogelijk in het land.
Karin Albers is de vaste docent gedurende deze masterclass en deelt graag haar ruim 25 jaar ervaring met ecologisch advies en onderzoek. Zij vertaalt dit naar ontwerp en beleid en zal alle deelnemers coachen. Afhankelijk van de vragen en de deelnemers kunnen onderdelen van de cursus ook door andere ervaren en enthousiaste docenten worden verzorgd, die hun eigen specialisatie hebben.
De basis van de masterclass wordt gevormd door de 5 vaste dagen, met daarnaast een bonusdag over een zeer inspirerend gebied; De Groene Grens. Op twee momenten is daarnaast online coaching ingepland. Ook worden er af en toe (korte) tussentijdse opdrachten gegeven voor meer verdieping.
Dag 1 in Utrecht
Deze dag biedt kennis over de belangrijkste factoren in bodem en water die natuurwaarden en biodiversiteit bepalen. Leer hoe gebiedskenmerken sturend zijn voor de kansen die er zijn. Wat kan er bijvoorbeeld op droge zandgronden en wat zijn de voor- en nadelen van klei? Hoe zit het met de hydrologie? Welke gegevens zijn nodig? Leer mee te gaan met de natuur en haar kenmerken. Dat verdient zich bovendien terug in een eenvoudigere realisatie en nog meer in het beheer. Daarbij is er natuurlijk aandacht voor algemene randvoorwaarden en afstemming met andere disciplines. U krijgt deze dag;
- Meer besef van natuurpotenties binnen de ruimtelijke ordening en (groen)ontwerp zodat plannen en ontwerpen naar een hoger niveau getild worden
- Zicht op (bodem)factoren die natuurkwaliteit bepalen, ook in bebouwd gebied
- Kennis van enkele belangrijke ecologische processen
Dag 2 in Utrecht
Deze dag staat de ecologische samenhang in ruimtelijk ontwerp centraal. Maak hiervan gebruik in ruimtelijke ordeningsprojecten, groenontwerp of beleidskeuzes. Het versterken van ecologische relaties, ook binnen de stadsnatuur, zorgt voor een grote meerwaarde in biodiversiteit. Ecosystemen profiteren, net als mensen, van een goede (ruimtelijke) samenhang. Planten en dieren zijn gericht op overleven en voortplanten. Daarvoor hebben ze verschillende elementen en voorwaarden nodig. Deze dag geeft de basis van de systeemecologie. Daarmee verbreedt u uw inzicht in natuur en groen en leert u kwaliteit realiseren. Deze dag zorgt voor;
- Inzicht in systeemgericht denken
- Besef van flora en fauna in een landschapsecologische context
- Kennis over natuurrijk groenontwerp, wat voor mens én dier aantrekkelijk is
- Inzicht in algemene en bijzondere ecologische relaties
Dag 3 in Utrecht
Hoe krijg je meer biodiversiteit in het groen? Hoe ontwikkel je bloemrijke bermen? Hoe kunnen wateren, zoals vijvers en poelen het beste worden aangelegd? Laat je oevers en graslanden spontaan ontwikkelen of ga je inzaaien? En waarmee dan? Waar ontwikkel je welk bos of struweel en hoe krijg je de randen mooi structuurrijk? Hierbij speelt de keuze van houtige soorten een belangrijke rol, waarbij de keuze voor inheems en streekeigen voorop staat. Wat zijn de kwaliteiten van verschillende soorten bomen en struiken? Wanneer kan je toch voor uitheemse soorten kiezen? Natuurinclusief bouwen komt aan bod, maar dan in een brede context. Alles komt samen in de ‘natuurbouwstenen’ die praktische handvatten bieden in ontwerp. In de middag zit een excursie met buitenopdracht.
- Meer kennis over inheemse bomen, struiken en kruiden
- Een beeld van natuurrijk groen in planvorming en ontwerp via ‘natuurbouwstenen’
- Praktische handvatten om mee aan de slag te gaan
Dag 4 in Amersfoort
Deze vierde dag gaat verder in op de realisatie van natuurrijk groen waar voor mens, plant en dier veel te beleven is. Voor mensen veel kleur, voor flora een goede standplaats en voor dieren veel variatie. Hoe bied je extra kwaliteit in de dagelijkse praktijk van projecten en ontwerpen? Hoe vertaal je ecologische kansen en relaties door naar uitvoering? Ook beleidsmatige aspecten en bijvoorbeeld de omgevingswet worden hierbij meegenomen. Leer de winst voor en door natuur te zien, rekening te houden met ecologische relaties in combinatie met de praktijk van wetgeving en beleid. In de middag is er een excursie naar een inspirerend voorbeeldgebied.
- Meer zicht op veranderingen in beleid en wetgeving
- Kennis over Basiskwaliteit Natuur
- Handvatten en discussie over het planproces, ambities en realisatie
- Praktische tips en tools om gebruik van te maken
Online coaching sessie
Op een nader af te spreken datum en tijd wordt (online) in kleinere groepen gewerkt aan vertaling naar eigen werk, projecten en gebieden.
Dag 5 in Zeist
In deze laatste dag staat de integratie van alles naar ecologische kwaliteiten in ontwerp en planvorming voorop, die plannen gevarieerder, duurzamer en daarmee krachtiger zullen maken. Tenslotte wordt er een brug geslagen naar beheer. Want een ontwerp wat niet te beheren is gaat mislukken. Deze dag gaat u aan de slag met een algemene of eigen casus. Hierin worden zoveel mogelijk onderwerpen uit deze Masterclass samengebracht in een eindopgave. Ook deze dag is er een veldbezoek naar een natuurinclusieve wijk.
- Inzicht in de vertaling van ecologische kennis naar realisatie
- Meer over organisatie en vertaling naar de eigen werkpraktijk
- Bezoek van een top voorbeeldgebied
Bonusdag in Veenendaal
Het gebied ‘De Groene Grens’ is een prachtig voorbeeld van hoe omvorming van landbouwgronden naar een natuurparel kan slagen in de bebouwde omgeving. Wat was en is belangrijk om een gebied optimaal te kunnen ontwikkelen? Zowel het proces als de inhoud spelen hierbij een belangrijke rol. Zo is de uitvoering van het begin tot einde begeleid door een ecoloog. Bij de inrichting kon optimaal gebruik gemaakt worden van de potenties, waardoor het gebied optimaal kon worden ingericht. Er kunnen hier veel specifieke inrichtingszaken worden getoond, met de belangrijke factoren zoals bodem en hydrologie. Peter Verbeek sluit deze dag aan als docent aan en de hele dag is buiten.
- Kennis over een inspirerend voorbeeld van natuurontwikkeling door gemeenten op voormalige landbouwgrond
- Zicht op de factoren die voor dit succes hebben gezorgd
- Veel voorbeelden voor succesvolle inrichting én beheer
- Inspiratie voor (natuur)kansen die u zelf kunt pakken
Online coaching sessie
Ter afsluiting wordt in een coaching sessie op een nader af te spreken tijd (online) in kleinere groepen gewerkt aan de definitieve vertaling naar de eigen praktijk.
Algemeen
U volgt deze masterclass in een vaste groep van 12 deelnemers.
Als u een dag niet kunt deelnemen, wordt voor zelfstudiemateriaal gezorgd, zodat u zich de belangrijkste kennis toch eigen kunt maken.
De waarde van deze Masterclass is €2910,- ex BTW aan losse cursussen, maar door combinatie-korting wordt deze aangeboden voor;
Waarom u deze Masterclass niet mag missen
Reviews
Deze masterclass is in 2024 voor het eerst gegeven;
Percentage deelnemers die de cursus aanbeveelt; 100% met een rapportcijfer van gemiddeld 9,0 (10 deelnemers)
‘Fantastische cursus, heel veel praktijk én theorie. Inspirerend en een leuke groep’ – 2024
‘Goede afwisseling van theorie en praktijkvoorbeelden. Heeft een goed uitgangspunt gegeven om vanuit ecologie te denken’. – 2024
‘Heel erg leerzaam. Ik kan nu ook meer stappen zetten binnen projecten als er geen ecoloog ter beschikking is.’ – 2024
‘De cursus heeft mij nog beter leren kijken naar ecologische systemen in relatie tot stedelijke ontwikkeling.’ – 2024
De Masterclass is grotendeels gebaseerd op enkele cursussen die al veel vaker gegeven zijn (‘Ecologische kansen’, ‘Ecologische relaties’ en ‘Natuurinclusief groen’ en ‘De Groene Grens’). Daarvan zijn deze reviews;
Rapportcijfer gemiddeld (>130 deelnemers); 8,2
‘Leuke, praktische en toegankelijke cursus. Geeft voldoende handvatten om in de praktijk mee aan de slag te gaan.’ – april 2019
‘Was duidelijk, veel geleerd. Ik kijk meteen anders naar mijn leefomgeving!’ – mei 2019
‘Weer veel interessante info, tips, etc. Blij met de informatie.’ – 30 juni 2020
‘Super informatief, fijn naslagwerk en gezellige sfeer.’ – sept 2021
‘Ik vind dat de docent erg fijn lesgeeft! Enthousiast, goede interactie tussendoor, gezellig!’ – maart 2022
‘Dank voor een leerzame dag. Ook leuk dat er kans was om direct te reageren en onderling praktijkervaringen uit te wisselen’. – april 2022
‘Heel veel nuttige kennis, tips en inzichten gekregen door deze cursus! – 10 mei 2022
‘Interessante cursus. Duidelijk veel praktijkervaring. Fijn veel onderwerpen behandeld.’ – april 2022
‘Leerzaam en vakkundige presentatie.’ – september 2022
Docent
Docent
